بررسی استعاره‌های کلامی-تصویری در چند پوستر مناسبتی زبان فارسی

نویسنده

دانشگاه پیام نور

چکیده

این مقاله به بررسی استعاره‌های کلامی –تصویری درچند پوستر مناسبتی زبان فارسی بر اساس مدل تحلیلی استعاره‌های چندوجهی فورسِویل (1994 و 2006) می‌پردازد. هرچند مطالعه نشانه‌شناختی و نشانه‌شناختی اجتماعی وجوه غیرکلامی پیام به ترتیب از بارت و کرس و ون لئوون شروع شد، اما در چارچوب معنی‌شناسی شناختی، نخستین بار، محققانی چون فورسویل (1994) به بررسی وجوه غیرزبانی استعاره مفهومی مانند وجه بصری، تصویری و وجوه چندگانه پرداختند. تاکنون، در مورد استعاره‌های کلامی- تصویری در زبان‌های دیگر تحقیقات متعددی صورت گرفته است، حال آنکه در زبان فارسی از این منظر تحقیقات اندکی انجام شده ‌است. در این تحقیق پنج مناسبت به طور هدفمند از میان هیجده دسته‌بندی مناسبتی موجود در پایگاه پوسترهای مناسبتی هفته، انتخاب و از میان 236 پوستر موجود، پنج پوستر، هر کدام برای یک مناسبت، انتخاب شد. با این بررسی در صدد آنیم که بدانیم استعاره‌های کلامی-‌تصویری چگونه در پوسترهای زبان فارسی ظاهر می‌شوند؟ چگونه تصویر و متن موجود در پوسترهای مناسبتی به صورت استعاره چندوجهی با هم در تعامل هستند؟ و نهایتاً اینکه، استعاره‌های کلامی-تصویری چه نقش کاربردشناختی در انتقال پیام پوسترها ایفا می‌کنند؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد که پوسترهای برگزیده حاوی سازوکارهای شناختی استعاره، مجاز، نماد و طرحواره‌های تصویری هستند. استعاره‌های کلامی-تصویری به صورت مکمل، ولی با درجات مختلف، کار انتقال مفاهیم مناسبتی را انجام می‌دهند. ارتباط مفاهیم حوزه‌های مبدأ و مقصد از طریق شباهت فیزیکی، پرکردن فضای خالی یک طرحواره به طور غیرمنتظره و نشانه‌گذاری همزمان صورت می‌گیرد. همچنین، این مطالعه نشان می‌دهد که در اکثر موارد استعاره‌های موجود در پوسترها نقش پیام‌رسانی را انجام می‌دهند. این نقش کاربردشناختی استعاره در دو وجه تصویری و کلامی صورت می‌گیرد، هر چند در وجه کلامی درجه بکارگیری نقش لنگری متن نوشتاری در پوسترها متفاوت است و نیز نمی توان این نقش را به وضوح مشخص کرد..

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Verbo-Pictorial Metaphors in Some Persian Informative Posters

نویسنده [English]

  • Shirin Pourebrahim
Payame- Noor University- Arak
چکیده [English]

This article studies verbo-pictorial metaphors in some informative Persian posters, based on Forceville's cognitive approach to multimodal metaphors. Semiotic and social semiotic studies of nonverbal aspects of message were started respectively by Barthes and Kress and Van Leeoven. However, first in the cognitive semantics, a number of researchers, like Forceville (1994), began studying visual, pictorial, and multimodal aspects of metaphors from a cognitive semantics point of view. Till now, there are little investigations in Persian verbo-pictorial metaphors from this perspective, though many ones are reported in some other languages. In finding the appropriate required data, among eighteen informative categories in Hafteh Informative Poster Website, five subjects were selected. For each subject (total N=236) one poster was selected. The research questions involve: How verbo-pictorial metaphors appear in Persian posters? How the existing pictures and texts interact to represent multimodal metaphors in the selected informative posters? And finally, what is the pragmatic effect of their interaction on conveying the poster message? The results show that the selected posters contain one or more cognitive mechanisms like metaphor, metonymy, symbol, and image schema. The verbal and pictorial metaphors have complementary, though proportionately various, roles in conveying the informative messages of posters. The similarity of source and target domains of verbo-pictorial metaphors are realized either through physical resemblance, filling a schematic slot unexpectedly, and simultaneous cuing of these concepts. Moreover, this study shows that metaphors of this small corpus play informative function in the posters. The pragmatic role of metaphors is performed by both pictorial and verbal modes, though the anchorage role of the text used in these posters is various and cannot be identified clearly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • verbo
  • verbo-pictorial metaphor
  • pictorial metaphor
  • multimodal metaphor
  • Informative Posters
  • Persian Language